WSPOMINKI W BIAŁODUNAJECKIM GOKWięcej… Dodaj komentarz
V Konkurs Młodyk Toniecników
Wieczór poetycki Jerzego TawłowiczaWernisaż wystawy prac Ireneusza WrześniaWernisaż wystawy Janusza Tycnera
Generał Andrzej Galicaurodzony 27 listopada 1873r. w Białym Dunajcu, zm. 6 czerwca 1945 w Majdanie.
Galicowie, z których wywodzi się generał Galica pochodzili z białodunajeckiego przysiółka Tatary, przepięknie położonego na wysokości około Bardziej prawdopodobna etymologia nazwiska wiąże go z pochodzącym z łaciny słowem gallus (kogut) poprzez popularne do dziś na Podhalu nazwisko Gał. Należy też pamiętać, że Galica to również nazwisko znane wśród kosowskich Albańczyków – Azem i Shota Galica to słynni powstańcy walczący przeciw imperium otomańskiemu, a później także Serbom.
Został jednym z organizatorów oddziałów strzeleckich w ramach Związku Strzeleckiego, gdzie spotyka się często z Józefem Piłsudskim. We wrześniu 1914 r. otrzymał stopień kapitana. Dowodził najpierw batalionem uzupełniającym, a następnie batalionami 4. i 6. pułków piechoty. Wyróżnił się podczas walk na Lubelszczyźnie i pod Rudką Miryńską na Wołyniu. Systematycznie i szybko awansuje: we wrześniu 1915 r. jest już majorem, 1 listopada 1916 zostaje podpułkownikiem. W listopadzie 1916 objął dowództwo 3. Pułku Piechoty. Przeszedł cały szlak bojowy Legionów. Następnie służył w Polskim Korpusie Posiłkowym jako inspektor wyszkolenia, gdy zaś II Brygada Legionów przeszła przez front na stronę rosyjską - w lutym 1918 r. został internowany. Więziono go w Huszcie i Marmaros Sziget. W maju wcielony został do 16. Pułku Obrony Krajowej armii austro-węgierskiej i skierowany na front włoski. Tam otrzymał stopień pułkownika. W listopadzie 1918 r. wstąpił do Wojska Polskiego. U progu odradzającej się polskiej państwowości rozpoczął w Nowym Targu formowanie pierwszych pułków strzeleckich, które z początkiem 1919 r. utworzyły Brygadę Podhalańską, nad którą, już jako generał brygady objął komendę. Brygada zasłynęła między innymi walkami o Lwów. To wtedy narodziła się legenda generała Galicy - bohatera prowadzącego do boju żołnierzy z Podhala, której najdobitniejszym dowodem jest słynna do dziś pieśń ułożona przez Andrzeja Knapczyka Ducha:
W 1919 r. z inicjatywy Galicy w Starym Sączu powstaje Pułk Artylerii Górskiej, który później zostaje przeniesiony do Nowego Targu. W wojnie polsko-bolszewickiej walczył pod Szaciłkami, w rejonie Nowogródka, uczestniczy w zdobyciu Kijowa, broni Sławeczna i Pińska, walnie przyczynia się do zwycięstwa w bitwie warszawskiej pod Ossowem. Po wojnie roku dwudziestego strzelcy podhalańscy mają stałą kwaterę w Bielsku, później zostają przeniesieni do Przemyśla, stacjonują też w Cieszynie, Nowym Sączu, Sanoku i Stryju. Co ciekawe, przyznano im prawo do noszenia wyjątkowego munduru paradnego zaprojektowanego przez samego generała Galicę, łączącego elementy stroju podhalańskiego (forma cuchy użyta w pelerynie, kapelusz z piórkiem) z mundurem. Ponadto wojskowa orkiestra grała opracowane melodie góralskie, używając też oprócz typowych instrumentów dętych instrumenty ludowe (kozy, trembity). Kariera wojskowa Galicy ulega spowolnieniu po zamachu majowym, w którym starał się on zachować neutralność i nie poparł Piłsudskiego. W latach 1930 – 1939 jest posłem i senatorem; znajduje też więcej czasu na działalność w ruchu regionalnym i swoją życiową pasję – pisarstwo, przede wszystkim w gwarze podhalańskiej. Ranny w powstaniu warszawskim, do końca życia przebywa we własnym majątku w Majdanie pod Piotrkowem Trybunalskim. Umiera 6 czerwca 1945 r. Pochowany został w Bęczkowicach. Po niemal trzydziestu latach 20 października 1973 r. jego prochy zostały przeniesione do Zakopanego i złożone we wspólnej mogile legionistów na Nowym Cmentarzu. Wypożyczalnia strojów regionalnych
Czynna od poniedziałku do piątku w godz. od 10.00 - 16.00 Rezerwacje pod numerem: 18 20 01 690 (wew.21) lub mailem: Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć. .
W marcu 2015 roku do wypożyczalni zostały zakupione nowe stroje regionalne, dzięki pomocy finansowej w ramach działania 413 "Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju" objętego PROW na lata 2007-2013.
Cennik strój damski
strój męski
Działalność Gminnego Ośrodka Kultury
W białodunajeckim Ośrodku Kultury prowadzone są następujące zajęcia dla dzieci i młodzieży :
Ponadto w szkołach podstawowych w Gliczarowie Dolnym i Sierockiem prowadzone są dodatkowe zajęcia z malarstwa na szkle i rzeźby w drewnie. Zajęcia prowadzą Monika Stachowiec, Bożena Świderska-Środa, Regina Mrowca-Kenar, Andrzej Polak. Gminny Ośrodek Kultury wydał płytę Państwowego Zespołu Artystycznego „Biały Dunajec” znanego w latach 60-tych XX wieku jako zespół Zofii Solarzowej. W okresie wakacji i ferii zimowych organizujemy dla dzieci i młodzieży przybywającej w Białym Dunajcu lub okolicach prelekcje o góralskiej muzyce, stroju, tańcu i kulturze Podhala, a także warsztaty plastyczne i ceramiczne. Średnio raz w miesiącu odbywa się tu koncert lub wernisaż wystawy. Gminny Ośrodek Kultury jest również organizatorem lub współorganizatorem cyklicznych imprez odbywających się w Białym Dunajcu. Co roku organizowane są takie wydarzenia jak:
Cykliczna impreza odbywająca się w Białym Dunajcu oraz we wszystkich pozostałych miejscowościach powiatu tatrzańskiego. Imprezę rozpoczyna uroczysta Parada Gazdowska czyli oceniany przez jury przejazd kilkudziesięciu zaprzęgów konnych tradycyjnymi góralskimi sankami zwanymi kumoterkami przez ulice Białego Dunajca. Drugą część ipmrezy stanowią wyścigi konne rozgrywane w trzech konkurencjach: Organizatorem imprezy jest: GOK Biały Dunajec, Urząd Gminy Biały Dunajec, Ochotnicze Straże Pożarne. Termin: styczeń lub luty Miejsce: Biały Dunajec, równie obok drogi do osiedla Gile Zawody narciarskie drużyn LZS z całej Polski połączone ze sprawdzianem wiedzy o regionie Podhala i Tatr oraz z promocją miejscowości. Cele Rajdu to m. in.: popularyzacja turystyki narciarskiej wśród młodzieży wiejskich szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych, zapoznanie uczestników rajdu z walorami kulturalno-krajoznawczymi Podhala oraz praktyczna nauka agroturystyki na przykładzie gminy Biały Dunajec. Oprócz konkurencji sportowych można obejrzeć występy tutejszych zespołów regionalnych.Co roku w Rajdzie Narciarskim bierze udział kilkuset uczestników z całej Polski. Konkurencje rajdowe : 1. Konkurs wiedzy o regionie Podhala i Tatr 2. Sprawnościowy bieg narciarski 3. Śniegowy tor przeszkód 4. Promocja „zagrody turystycznej” w Białym Dunajcu (wspólne opracowanie turystów zamieszkujących zagrodę oraz właściciela zagrody) 5. Promocja turystyczna regionów 6. Rajd narciarski na trasie ok. 4-5km Organizatorzy Rajdu Krajowe Zrzeszenie LZS, przy współudziale: Termin: początek marca Miejsce: boisko sportowe przy ul. Kościuszki, GOK Biały Dunajec Konkurs dla dzieci na najpiękniejszy i najbardziej tradycyjny koszyczek ze święconym odbywający się zawsze podczas święcenia potraw w Wielką Sobotę przed kościołem parafialnym w Białym Dunajcu. Celem konkursu jest podtrzymywanie pięknej tradycji przygotowywania i święcenia koszyka wielkanocnego (wielkanocnej kosołecki). Białodunajecki konkurs rokrocznie ściąga ogromną liczbę uczestników nie tylko z terenu gminy Biały Dunajec. Cieszy się sporym zainteresowaniem turystów spędzających Święta na Podhalu. Jury oceniające koszyczki zawsze stoi przed trudnym wyborem. Przy ocenianiu jury zwraca uwagę w szczególności na: W każdym tradycyjnym koszyczku powinny się znaleźć barwione jajka, baranki wykonane z masła, ciasta lub sera, chrzan, sól, kiełbasa, „wykrowki” ziemniaków, moskole, oscypki, chleb i woda święcona. Konkurs corocznie organizowany jest przez Gminny Ośrodek Kultury w Białym Dunajcu. Termin: Wielka Sobota Miejsce: przed kościołem parafialnym w Białym Dunajcu Zawody wędkarskie o Puchar Białego Dunajca. Organizatorem imprezy jest Gminny Ośrodek Kultury w Białym Dunajcu, Klub muchowy "Potok" Biały Dunajec oraz PZW Koło w Zakopanem. Termin: weekend majowy Miejsce:boisko sportowe przy ul. Kościuszki Corocznie do zmagań o miano Nojśwarniyjsyj Górolecki przystępuje kilkanaście dziewczyn z całego Podhala. Startujące dziewczyny muszą wykazać się umiejętnościami w zakresie: śpiewu, tańca góralskiego, posługiwania się gwarą podhalańską, muszą posiadać wiadomości o regonie. W konkursie napotykają również na konkurencje codzienne takie jak: robienie wykrowków, plecenie na drutach, dojenie krowy, układanie kopy z sianem, a także konkurencje świąteczne, czyli sznurowanie gorsetów i kierpców na czas. Nojśwarniyjso Górolecka oprócz urody i wdzięku musi umieć wykonywać wszystkie wyżej wymienione czynności. Tytuł ”Nojśwarniyjsyj „ wiąże się także z pewnymi obowiązkami np.: reprezentowanie regionu na różnego rodzaju imprezach. Oprócz wyboru Nojśwarniyjsyj przyznawane są nagrody i tytuły w kategoriach: Imprezie towarzyszą liczne występy zespołów regionalnych oraz koncerty. Organizatorem imprezy jest Związek Podhalan w Białym Dunajcu. Termin: lipiec Miejsce: boisko sportowe przy ul. Kościuszki Impreza plenerowa, której nazwa wywodzi się od herbu Gminy Biały Dunajec. Głównym punktem programu jest konkurs wędkarski oraz konkurs dla restauratorów na przyrządzenie najlepszych potraw z pstrąga. W zawodach wędkarskich głównym zadaniem uczestników jest połów (na żywej rybie) dwóch największych pstrągów, które są mierzone i punktowane. Następnie do rywalizacji przystępują ekipy kulinarne. Przy ocenie jury konkursu zwraca w szczególności uwagę na: wygląd, smak, sposób podania oraz dekoracja przyrządzonych potraw z ryb. Impreza połączona jest występami zespołów regionalnych, koncertami i zabawą na wolnym powietrzu. Organizatorem imprezy jest Gminny Ośrodek Kultury w Białym Dunajcu, Urząd Gminy, Ochotnicze Straże Pożarne, Stowarzyszenie "Kalina", Koło PZW w Zakopanem oraz Tatrzańska Agencja Rozwoju Promocji i Kultury. Termin: lipiec Miejsce: kamieniec obok boiska sportowego przy ul. Kościuszki w Białym Dunajcu Konkurs plastyczny, recytatorski i muzyczny poświęcony Janowi Pawłowi II i Benedyktowi XVI. Organizator Gminna Biblioteka Publiczna w Białym Dunajcu. Celem Festiwalu jest popularyzacja utworów literackich, teatralnych, muzycznych i plastycznych poświęconych Papieżowi - Polakowi i Jego dziejowemu posłannictwu, zebranie dzieł piśmienniczych o tej tematyce dotąd nie publikowanych a także szersze upowszechnianie twórczości artystycznej ks. Karola Wojtyły. Uczestnikami Festiwalu są: chóry, grupy śpiewacze i obrzędowe, szkoły, zespoły muzyczne i teatralne oraz soliści: recytatorzy, gawędziarze i śpiewacy, poeci oraz autorzy prac plastycznych. Uczestnicy oceniani są w trzech grupach wiekowych: a) dzieci do 12 lat (szkoły podstawowe) b) dzieci do lat 16 (gimnazjum) c) dorośli od 17 lat w kategoriach: 1) recytatorów i gawędziarzy 2) grup teatralnych 3) śpiewu solowego 4) chórów, grup śpiewaczych i zespołów instrumentalno - wokalnych 5) poetów, wykonujących utwory własne 6) autorów prac plastycznych Organizatorem Festiwalu jest Gminna Biblioteka Publiczna w Białym Dunajcu. Termin: 22 października Miejsce: Aula Gminna przy Szkole Podstawowej nr 1 w Białym Dunajcu Konkurs tańca zbójnickiego i solowego dla dzieci i młodzieży z terenu całego Podhala, Spisza i Orawy. Rokrocznie białodunajecki Ośrodek Kultury gości ogromną liczbę młodyk toniecników (do konkursu przystępuje około 250 dzieci z kilkunastu miejscowości). Głównym celem Konkursu jest: Celem imprezy oprócz wyłonienia najlepszych na drodze konkursu jest przekazywanie tradycji tańca solowego i zbójnickiego najmłodszym tancerzom, istotna jest również wymiana doświadczeń między instruktorami i zespołami, popularyzacja folkloru. Zainteresowanie tym konkursem jest ogromne. Poziom konkursu z roku na rok jest coraz wyższy. Z satysfakcją odnotowuje się również ogromną liczbę uczestników, starannie ubranych, z dbałością o wierność tradycji. Należy podkreślić uczestnictwo młodzieży jak i najmłodszych dzieci Konkurs jest rozgrywany w trzech przedziałach wiekowych: do 10-ciu lat, 10 - 13 lat oraz 14 – 16 lat, w kategoriach: Uczestnicy Konkursu są oceniani wg następujących kryteriów: Organizatorem imprezy jest Gminny Ośrodek Kultury w Białym Dunajcu. Termin: listopad Miejsce: Aula Gminna przy Szkole Podstawowej nr 1 w Białym Dunajcu
Historia Gminnego Ośrodka Kultury
Gminny Ośrodek Kultury w Białym Dunajcu został stworzony 26 maja 1982 roku. Powołano go Zarządzeniem ówczesnego Naczelnika Gminy A. Wilka. Dyrektorem została p. Maria Porębska, wybitna białodunajecka regionalistka, członek i instruktor licznych podhalańskich zespołów regionalnych. Biuro GOK mieściło się początkowo w jednej niewielkiej salce w remizie Ochotniczej Straży Pożarnej. Jako nauczyciele współpracowali od początku z ośrodkiem wybitni góralscy artyści – malarz i muzyk Władysław Trebunia Tutka z Białego Dunajca oraz skrzypek Andrzej Lasak ze Skrzypnego. GOK sprawował opiekę nad zespołami regionalnymi („Małe Podhale” – grupa białodunajecka, „Mali Szaflarzanie”, „Mali Wierchowi” ze Skrzypnego”, zespół regionalny im. A. Skupnia Florka), kapelami (Józefa Maciaty, Józefa Gandery, Mrozów z Bańskiej Górnej, Grzychów z Gliczarowa Górnego, Gawronów z Maruszyny, Jan Fąfrowicza z Szaflar); współpracował z plastykami i twórcami ludowymi. Przy Ośrodku w grudniu 1982 powstał dziecięcy zespół regionalny im Zośki Gracy od Tatara. Organizowane były posiady góralskie, wystawy, zimowe Parady Gazdowskie. Białodunajeckie zespoły często dawały koncerty poza Polską i przyjmowały zagraniczne zespoły. 6 stycznia 1991 Gminny Ośrodek Kultury otrzymał nowy budynek, zaadaptowany na jego potrzeby dom przekazany gminie Biały Dunajec przez PKP przy ulicy Jana Pawła II 363, gdzie mieści się do dziś. 11 listopada 1992 ośrodkowi nadano imię gen. bryg. Andrzeja Galicy, najwybitniejszego syna białodunajeckiej ziemi. Pani Maria Porębska prowadziła z wielkim powodzeniem Gminny Ośrodek Kultury do roku 2000. Później dyrektorami byli kolejno: Stanisław Czernik, Andrzej Polak, Iwona Kiwacka Majerczyk, Elżbieta Porębska Mędoń. Od listopada 2004 funkcje te pełni Bartłomiej Kudasik. Pracownicy Gminnego Ośrodka Kultury
Bartłomiej Kudasik - dyrektor Absolwent Instytutu Etnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, etnolog, muzyk, autor tekstów. Prowadzi Gminny Ośrodek Kultury od 3 listopada 2004r.
Małgorzata Płaza - księgowa Absolwentka Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Pochodzi z Zakopanego. Pracuje w Ośrodku Kultury od 2010 r.
Krzysztof Jarosz - referent Absolwent Wyższej Szkoły Ekonomii i Informatyki w Krakowie. Absolwent krakowskiego Uniwersytetu Ekonomicznego.
Monika Stachowiec – instruktor malarstwa, malarstwa na szkle, rysunku i grafiki Absolwentka Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem i Wydziału Artystycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Częstochowie.
Bożena Świderska Środa - instruktor ceramiki Mieszka w Białym Dunajcu, prowadzi własną pracownię ceramiczną „Nad rzeką”.
Regina Mrowca-Kenar - instruktor rzeźby w drewnie Prowadzi zajęcia z rzeźby w drewnie w Szkole Podstawowej im. W. Kułacha-Wawrzyńcoka w Gliczarowie Dolnym.
Andrzej Polak - instruktor muzyki Jeden z najbardziej znanych skrzypków góralskich średniego pokolenia, pochodzi z Białego Dunajca, mieszka w Zębie. Laureat licznych konkursów i festiwali, współautor szeregu publikacji fonograficznych. Szkółkę gry na skrzypcach w Gminnym Ośrodku Kultury prowadzi od 2006r. |
| Pon | Wto | Śro | Czw | Pią | Sob | Nie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | ||
| 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
| 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 |
| 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
